Στο απόσπασμα αυτό, ο Σπύρος Μινώτος μάς προσφέρει (εκ νέου) πολύτιμες πληροφορίες για τις επαύλεις της Ζακύνθου που παρέμειναν κατοικήσιμες ή ξαναχτιστηκαν μετά τον σεισμό, μαζί με μια σύντομη αναφορά και στην εγγονή του Τσώρτσιλ. Από τα αρχοντικά σπίτια σώθηκε, ως γνωστόν, από τους σεισμούς και την φωτιά μονάχα του Κόντε Ρώμα, που ο ιδιοκτήτης του Διονύσιος Ρώμας, απαλλαγμένος πια από τα δεινά της πολιτικής, εφησυχάζει, μελετώντας και γράφοντας ολοένα ένα νέο τρίτομο ιστορικολαογραφικό έργο, για την Μεσόγειο στο μοναδικό, ίσως στην Ελλάδα, γραφείο του, που όπως όλο το μέγαρο είναι σωστό μουσείο με οικογενειακά κειμήλια και με έργα τέχνης. Όσο για τις άλλοτε πολυάριθμες αρχοντικές επαύλεις, διεσώθη από τους σεισμούς μονάχα εκείνη του Κόντε Σολωμού – Λούντζη – Μερκάτη – νυν Χαρ. Ζώη – που έμενε πάντα ο αδελφός του Εθνικού Ποιητού Δημήτριος Σολωμός. Όλες οι άλλες, ερειπωθείσαι πολύ προ των σεισμών, κατεστράφησαν ολοσχερώς από αυτούς και πουλήθηκαν μαζί με τα επίσης παραμελημμένα κτήματα, εξόν από εκείνο του Κόντε Κομούτου στην Αγρία, όπου ο άξιος υιός του σιορ Αντώνη κ. Νίκης Κομούτος ανήγειρε καινούρια έπαυλη, μετατρέποντας την σε οικογενειακό μουσείο και φιλοξενώντας σ’ αυτή Αθηναίους και ξένους φίλους του. Δύο άλλες, του Κόντε Λούντζη στ’ Ακρωτήρι, άλλοτε επίσης Σολωμού, και της οικογένειας Παπαγεωργίου στο γραφικό προάστιο Μπόχαλη παρά το ενετικό φρούριο, αγοράσθηκαν από πλούσιους Ζακυνθινούς του Λονδίνου, τους αδελφούς Ιωάννην και Αλέκον Χρονόπουλον των Ράλλη Μπρόδερς, και ξαναχτίστηκαν. Στη δεύτερη φιλοξενείται από την φίλην της δ/δα Χρονοπούλου η εγγονή του Τσώρτσιλ δις Σέντι Σάντυς, κόρη του υφυπουργού Αμύνης της Μεγάλης Βρεττανίας, ένα ξανθό και πολύ όμορφο κορίτσι, που πρωτογνώρισε την Ελλάδα συμμετέχοντας στην θρυλική κρουαζιέρα του Ωνάση με την “ντίβα”, τον παππού της και την μητέρα της στα 1957. Το τηλεγραφείο εισπράττει 2.000 δρχ. την ημέρα από μακρά τηλεφωνήματα της στο Λονδίνο. Όλη την ημέρα, πλην του μπάνιου της, γράφει. Τι γράφει και σε ποιον τηλεφωνεί δεν εγνώσθη. Μια άλλη αγγλική έπαυλη, της μακαρίτισσας Ιωάννας Κρωβ, αγοράστηκε από την χαριτωμένη κ. Ελπινίκη Άρνολδ, χρηματιστού του Μάντσεστερ και ανηψιά των Χρονόπουλων. Αλλά η πιο μοντέρνα έπαυλις, με θαυμάσιο γκαζόν και ανθώνα, είναι η παραθαλάσσια στο γραφικό Αργάσι του αρχιτέκτονος Αθηνών και της χαριτωμένης κ. Αντ. Γιαννοπούλου, το γένος Τυρογαλά. Σ’ όλες αυτές δίνονται δεξιώσεις προς τιμήν των διερχομένων προσωπικοτήτων ή φιλοξενούνται φίλοι των Αθηναίοι. Μια άλλη ωραία έπαυλις είναι του ζακυνθινολάτρου πρεσβευτού και της κ. Αλέξη Κύρου στην περίφημη πλαζ του Λαγανά (αρχιτέκτων κ. Α. Βογιατζής) που εγκαινιάστηκε πέρυσι, αλλά εφέτος έμεινε κλειστή, λόγω της απουσίας των στη Βόννη. Απ’ το άλλο μέρος η χαριτωμένη νέα αρχιτέκτων, η δ/νίς Καίτη Μινώτου, ανήγειρε ένα μικρό σπίτι σε προνομιούχο θέση στ’ Ακρωτήρι με απαράμιλλη θέα στο λιμάνι, στην πόλη, στο γραφικό Σκοπό και πέρα ως την πλαζ του Λαγανά. Δίπλα στη μικρή αυτή βιλλίτσα βρίσκεται εντελώς κατεστραμμένη από τους σεισμούς το ιστορικό εκκλησάκι της Υπαπαντής (1620) που οι ευλαβείς γονείς της δ/δος Μινώτου, ανέλαβαν να ξανακτίσουν εξ ιδίων των
Σπύρος Μινώτος
*Celia Sandys
– Δημοσιεύτηκε τον Οκτώβρη του 1964 στην ομογενειακή εφημερίδα “Νέα Υόρκη” που έξέδιδε ο Σπ. Μινώτος.
Έρευνα, αποδελτίωση, μεταγραφή: Διονύσης Φουρνογεράκης
Φωτογραφία: Το σαλόνι του Χρονοπουλέικου τη δεκαετία του ’70, αρχείο Δ. Φουρνογεράκη
